Status prawny

Podstawą prawną działania Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego jest zapis art. 80 ust. 2 pkt 1 oraz art. 86 ustawy Prawo budowlane z dnia 07 lipca 1994r((tekst jednolity Dz. U. Nr 156 poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami)).

Zadania organów nadzoru budowlanego zostały określone w art. 84 ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994r. :
ust. 1. Do zadań organów nadzoru budowlanego należy:
1) kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego;
2) kontrola działania organów administracji architektoniczno-budowlanej;
3) badanie przyczyn katastrof budowlanych;
4) współdziałanie z organami kontroli państwowej.
ust. 2. Organy nadzoru budowlanego są obowiązane do:
1) bezzwłocznego przesyłania organom administracji architektoniczno-budowlanej kopii decyzji i postanowień wynikających z przepisów prawa budowlanego;
2) prowadzenia ewidencji decyzji, postanowień i zgłoszeń, o których mowa w art. 82b ust. 1 pkt 2;
3) prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i odawanych do użytkowania obiektów budowlanych.

Kompetencje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego zostały określone w art. 83 wzmiankowanej ustawy Prawo budowlane:
ust. 1. Do właściwości powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jako organu pierwszej instancji należą zadania i kompetencje, o których mowa w art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 4, art. 44 ust. 1, art. 48-51, art. 54, art. 55, art. 57 ust. 4, 7 i 8, art. 59, art. 59a, art. 59c ust. 1, art. 59d ust. 1, art. 59g ust. 1, art. 62 ust. 3, art. 65, art. 66, art. 67 ust. 1 i 3, art. 68, art. 69, art. 70 ust. 2, art. 71a, art. 74, art. 75 ust. 1 pkt 3 lit. a, art. 76, art. 78 oraz art. 97 ust. 1.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest powoływany przez Starostę spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Jeżeli Starosta nie powoła Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w terminie 30 dni od dnia przedstawienia kandydatów, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wskazuje spośród nich kandydata, którego Starosta powołuje na stanowisko Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Starosta odwołuje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego:
1) w uzgodnieniu z Wojewódzkim Inspektorem Nadzoru Budowlanego albo
2) na wniosek Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego.
W uzasadnionych przypadkach zakres działania Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego może obejmować więcej niż jeden powiat.
Organem wyższego stopnia w stosunku do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego jest Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego.

W szczególności Powiatowy Inspektor:
1) wstrzymuje postanowieniem wykonywanie robót budowlanych
2) wydaje decyzje nakładającą obowiązek wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonywanych robót do stanu zgodnego z prawem
3) wydaje decyzje o stwierdzeniu wykonania obowiązku j.w. lub w przypadku nie wykonania – nakazującą zaniechanie dalszych robót bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego
4) wydaje decyzje w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i/lub pozwolenia na wznowienie robót budowlanych
5) wydaje postanowienia o opłacie legalizacyjnej
6) wydaje nakazy rozbiórki obiektów wybudowanych bez pozwolenia na budowę
7) przyjmuje zawiadomienia o rozpoczęciu i o zakończeniu budowy
8) wydaje pozwolenia na użytkowanie po przeprowadzeniu kontroli obowiązkowej
9) zgłasza w drodze decyzji sprzeciw do użytkowania obiektu lub odmawia decyzją wydania pozwolenia na użytkowanie
10) wymierza w drodze postanowienia inwestorowi karę, w przypadku stwierdzenia podczas obowiązkowej kontroli budowy istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu
11) wymierza inwestorowi karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego
12) dokonuje kontroli utrzymania obiektu we właściwym stanie technicznym
13)nakazuje decyzją przeprowadzenie kontroli rocznych i pięcioletnich obiektu, w przypadku stwierdzenia złego stanu technicznego
14) nakazuje w drodze decyzji usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie stanu technicznego obiektu
15) nakazuje decyzją rozbiórkę obiektu nie nadającego się do remontu, odbudowy lub wykończenia
16) nakazuje w drodze decyzji opróżnienie obiektu budowlanego przeznaczonego na pobyt ludzi bezpośrednio grożącego zawaleniem
17) w razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań w celu usunięcia niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, zapewnia na koszt właściciela lub zarządcy obiektu, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających
18) wstrzymuje w drodze postanowienia użytkowanie obiektu
19) prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej i wydaje decyzję określającą zakres i termin wykonania niezbędnych robót w celu uporządkowania terenu katastrofy i zabezpieczenia obiektu po katastrofie
20) kieruje wnioski o przeprowadzenie postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie
21) prowadzi postępowania egzekucyjne w administracji

Pozostałe uprawnienia, obowiązki i kompetencje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego jako urzędnika państwowego i kierownika organu terenowego administracji rządowej określa ustawa z dnia 16 września 1982r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31 poz. 214) oraz wewnętrzny Regulamin Organizacyjny Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Rawie Mazowieckiej.